Metformin, tip 2 diyabet tedavisinde kullanılan bir oral antidiyabetik ilaçtır. Biguanid sınıfına ait olan bu ilaç, karaciğerin fazla glikoz üretimini azaltarak, kas hücrelerinin glikozu daha etkili bir şekilde kullanmasını sağlayarak ve bağırsaklardan glikoz emilimini azaltarak kan şekeri seviyelerini kontrol altında tutmaya yardımcı olur. Türkiye’de metformin içeren yaygın markalar arasında Glifor, Glucophage, Metformin HCl, Glycophage ve Diabetmin bulunmaktadır.
Metformin’in Kullanım Alanları
Metformin, temel olarak tip 2 diyabet hastalarında kan şekeri seviyelerini kontrol altına almak için kullanılır. Diyabet tedavisinde ilk seçenek olarak kabul edilen bu ilaç, insülinin etkisini arttırarak kandaki glikoz düzeylerini düzenler. Ayrıca, aşağıdaki durumlarda da kullanılabilir:
- Polikistik Over Sendromu (PCOS): Metformin, bu hastalarda insülin direncini azaltmak ve hormonal dengeyi desteklemek için reçete edilebilir.
- Kilo Yönetimi: İnsülin direncine bağlı kilo problemlerinde, özellikle diyabetik kişilerde, kilo kontrolüne yardımcı olabilir.
- Prediyabet: Kan şekeri düzeyi yüksek ancak diyabet teşhisi koyulmamış kişilerde diyabet gelişimini önlemek amacıyla kullanılabilir.
Metformin’in Yaygın Yan Etkileri
Metformin genellikle iyi tolere edilse de bazı yan etkilere neden olabilir. Yaygın yan etkiler şunlardır:
- Mide bulantısı ve kusma: Bu yan etki, genellikle ilaca başlama döneminde görülebilir ve zamanla azalır.
- İshal: Sindirim sistemi rahatsızlıkları metforminin sık görülen yan etkilerindendir.
- Karın ağrısı: Hafif karın ağrısı veya rahatsızlık hissi görülebilir.
- Metalik tat: Ağızda metalik bir tat hissi oluşabilir.
- İştahsızlık: Bazı hastalarda iştahsızlık görülebilir.
Metformin, nadir fakat ciddi bir yan etki olarak laktik asidoz riski taşır. Laktik asidoz belirtileri arasında kas ağrısı, solunum güçlüğü, uyuşukluk ve ani halsizlik bulunur. Bu belirtiler ortaya çıkarsa acil tıbbi yardım alınmalıdır.
Metformin Kullananlar için Öneriler
Metformin kullanırken, ilacın sindirim sistemine olan etkisini azaltmak için yemeklerle birlikte alınması önerilir. İlacın ilk dozlarında sindirim sistemi yan etkileri yaşanabilir, ancak bu durum zamanla azalır. İdeal sonuçlar için doktorunuzun tavsiyelerine uyunuz ve düzenli kan şekeri kontrollerini aksatmayınız.
Daha fazla bilgi için: Wikipedia – Metformin, Mayo Clinic – Metformin
