Paratiroid Hormonu (PTH): Nedir ve Ne İşe Yarar?

2025-01-07

Paratiroid hormonu (PTH), paratiroid bezlerinden salgılanan ve vücuttaki kalsiyum, fosfor ve D vitamini seviyelerini düzenleyen önemli bir hormondur. Bu hormon, kemik sağlığını korumak ve kas, sinir ve kalp fonksiyonlarını desteklemek için kritik öneme sahiptir.

Paratiroid Hormonu Ne Zaman Test Edilir?

PTH testi genellikle aşağıdaki durumlarda istenir:

  • Kalsiyum Seviyesi Anormallikleri: Yüksek veya düşük kalsiyum seviyelerinin nedenlerini anlamak için.
  • Paratiroid Bezi Problemleri: Hiperparatiroidizm veya hipoparatiroidizm teşhisinde.
  • Osteoporoz veya Kemik Problemleri: Kemik mineral yoğunluğu ile ilgili sorunlarda.
  • Kronik Böbrek Yetmezliği: Kalsiyum ve fosfor dengesini değerlendirmek için.

Normal PTH Seviyeleri

Normal PTH seviyeleri laboratuvarlara göre değişmekle birlikte genelde:

  • 15-65 pg/mL (pikogram/mililitre) aralığında kabul edilir.

Düşük PTH Seviyelerinin Nedenleri

  • Hipoparatiroidizm: Paratiroid bezlerinin az çalışması.
  • Cerrahi Müdahale: Tiroid veya paratiroid ameliyatları sonrası bezlerin zarar görmesi.
  • Magnezyum Eksikliği: PTH üretimini baskılayabilir.

Yüksek PTH Seviyelerinin Nedenleri

  • Primer Hiperparatiroidizm: Paratiroid bezlerinin aşırı çalışması.
  • Kalsiyum Eksikliği: PTH’nin fazla salgılanmasına neden olabilir.
  • Kronik Böbrek Yetmezliği: Kalsiyum ve fosfor dengesizliği.
  • D Vitamini Eksikliği: Kalsiyum emilimini azaltarak PTH seviyesini artırabilir.

PTH Seviyelerindeki Anormalliklerin Sorunları

Anormal PTH seviyeleri aşağıdaki durumlara yol açabilir:

  • Kemik Erimesi: Özellikle yüksek PTH seviyeleri kemiklerden kalsiyum kaybına neden olabilir.
  • Kas Güçsüzlüğü ve Kramplar: Düşük PTH seviyeleri kas fonksiyonlarını etkileyebilir.
  • Böbrek Taşları: Yüksek kalsiyum seviyeleri böbrek taşı oluşumuna yol açabilir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Aşağıdaki durumlarda doktora başvurmanız önerilir:

  • Sebebi açıklanamayan kemik ağrıları veya kırıkları.
  • Kas güçsüzlüğü, kramplar veya karıncalanma.
  • Yüksek veya düşük kalsiyum seviyelerinin tespit edilmesi.

Daha fazla bilgi için: Wikipedia – Parathyroid hormone, Mayo Clinic – PTH Test